Vorig weekend gaf ik enkele webinars over hoe je kan voorkomen dat PCOS je leven domineert.
Misschien kon je er niet bij zijn, of misschien vind je het fijner om de informatie te lezen ipv te beluisteren.
Allesinds, ik heb er een overzicht van gemaakt. De belangrijkste zaken op een rijtje.
De wondere wereld van je hormonen
Aanzetters
Hormonen zijn een prachtige uitvinding van de natuur! Eigenlijk zijn het niet meer dan chemische stofjes die een proces ‘in gang zetten’. En er zijn letterlijk honderden processen in ons lichaam die dagelijks in gang gestoken worden. Er zijn dan ook letterlijk honderden hormonen. Wanneer welke hormonen aangemaakt worden, bepalen onze hersenen, met als doel ons intern milieu zo stabiel mogelijk te houden. Het werkt zo’n beetje als de thermostaat in de woonkamer: is het te fris, dan zal de verwarming aanspringen tot de gewenste temperatuur bereikt wordt. Dat is dan het signaal dat de verwarming mag stoppen.
Dat feedbacksysteem vindt ook plaats in ons lichaam.
De hersenen nemen continu alle signalen op van alles wat rondom ons en binnen ons gebeurt. Bijvoorbeeld de hoeveelheid licht dat op ons netvlies valt.
Van zodra de hoeveelheid licht afneemt, krijgt er een heel klein kliertje in de hersenen de opdracht om melatonine aan te maken. Het hormoon dat ervoor zorgt dat we goed slapen.
Wanneer het ’s morgens dan weer licht wordt, wordt de aanmaak van melatonine geblokkeerd.
De directeur en de dirigent
De grote directeur van ons lichaam is de hypothalamus (uiteraard zit die hoog en droog in onze hersenen). Zij (uiteraard hebben wij een lady boss) meet en beslist en streeft naar rust, naar evenwicht. Wanneer er iets ‘uit balans is’ en er dus een ‘werkje’ opgeknapt moeten worden, dan stuurt ze een signaal naar de hypofyse, de dirigent.
Eigenlijk is het zoals in een muziekstuk. Onze klieren en organen zijn de instrumenten die mooie melodieën spelen, aangestuurd door de hypofyse. Maar wanneer er één instrument te luid speelt, te laat invalt of een valse noot speelt, dan wordt de volledige melodie scheefgetrokken.
En dat brengt een heel watervalsysteem op gang. De directeur die zo graag stabiliteit wilt, zal heel erg haar best doen om die ene te luide klank recht te trekken door ander instrumenten ook luider te doen spelen.
En dat is ook wat er bij PCOS aan de hand is… ze roepen om het luidst.
Hormonale disbalans, oorzaak van lichamelijke en mentale klachten
Het zal je niet verwonderen, dat je niet blij wordt van een valse melodie. Je kan je er behoorlijk rot door voelen.
Een kleine greep uit de mogelijke klachten door de hormonale disbalans :
- slecht slapen
- altijd zin in zoet
- het gevoel hebben de controle te verliezen wanneer je voor de snoepkast staat
- haarverlies
- geen of een onregelmatige cyclus
- moeilijkheden met zwanger worden
- weinig tot geen energie
- moodswings
- …
Dat zo’n kleine stofjes zo’n ongelooflijke invloed kunnen uitoefenen…
Ja! Maar jij kan de touwtjes in handen nemen en de baas worden over je hormonen.
Klinkt moeilijk? Bwa,… het is niet gemakkelijk omdat ze allemaal met elkaar in verband staan, maar je kan het wel leren. Stapje voor stapje.
4 pijlers en een ballon
Eerst en vooral moet je je bewust zijn van het feit dat er 4 pijlers zijn om aan te werken. En alle vier zijn er even belangrijk. Net als de poten van een stoel… zaag je er eentje af of staat er eentje krom, dan zal het vermoedelijk niet lang duren voordat die stoel doorzakt.
Èn er is ‘de ballon’. De ballon is ons brein dat héél erg nodig is om erover te waken dat we de 4 pijlers niet uit het oog verliezen. De ballon vraagt echter speciale aandacht. Want weten wat je best eet, wèten dat je voldoende beweging nodig hebt,… is één ding. Het toepassen is een heel andere zaak.
Het startpunt te bepalen.
Via de huisarts kan je je bloed laten controleren om zo te weten te komen hoe het met je hormonale status gesteld is, hoe je lever het momenteel doet, of je nog voldoende gevoelig bent aan insuline,… met andere woorden, even laten nakijken hoe het staat met de ‘langetermijngevolgen’ van PCOS. En, minstens even belangrijk, je huidige status van vitaminen en mineralen.
Net zoals we jaarlijks op controle gaan met onze wagen, is het voor jouw gezondheid super belangrijk dat je je jaarlijks laat controleren op al die parameters.
De 4 pijlers
Voeding
“Voeding dient om je lichaam te voeden. Niet om te vullen.”
Dat wil zeggen dat we niet moeten eten om onze maag vol te krijgen zodat het vervelende hongergevoel verdwijnt. We hebben voedingsstoffen nodig zodat alle processen in ons lichaam kunnen plaatsvinden. Zo zijn vitaminen en mineralen nodig om gewoon al de energieleverende voedingsstoffen te kunnen verbranden. Zonder verbranding, geen energie…
Omdat insulineresistentie bij PCOS een vaak voorkomend probleem is (vermoedelijk zijn ze niet los te koppelen van elkaar), is aandacht voor de koolhydraten absoluut noodzakelijk. Aandacht voor wèlke soort koolhydraten, de portie en een goede spreiding over de dag.
Daarnaast zijn hart- en vaatziekten een belangrijk risico bij PCOS. De juiste vetten kiezen is dus de boodschap. Trouwens, die vetten spelen ook een rol bij ontstekingen. Maar daarover later meer.
En dan hebben we nog de eiwitten. Vergelijk ze maar met een bouwwerkje van willekeurig op elkaar gestapelde legoblokjes. Er zijn 20 verschillende van die blokjes die ons lichaam naar behoefte dan kan gebruiken om nieuwe bouwwerkjes mee te maken. En mist er eens een blokje, dan kunnen we het zelfs vanuit een ander blokje omvormen tot datgene wat we nodig hebben…Het is te zeggen… vaak… niet altijd. Want er zijn 8 ‘legoblokjes’ die ons lichaam zelf niet kan aanmaken, die we enkel kunnen gebruiken wanneer ze voldoende aanwezig zijn in onze voeding. En van die blokjes zijn er een aantal met een héél erg belangrijke functie. Zelfs zo belangrijk dat we bij een tekort een depressie kunnen krijgen. En geef toe, dat hoeft er echt niet bij.
Stress
Met stress bedoel ik niet alleen de drukke agenda’s, de files, zorgen rond vanalles en nog wat… Maar ook een onevenwicht in je lichaam. Ontstekingen bijvoorbeeld of je bloedsuikerspiegel te veel schommelt,… De reactie van ons lichaam is in beide gevallen hetzelfde.
Bij stress wordt er een hele reeks aan hormonen aangemaakt die ons in staat stellen om te vluchten of te vechten. Wat voor onze voorouders een super systeem was om te overleven/ Wie niet kon vluchten of vechten in een stress situatie (de leeuw op de savanne) die had pech… zachtjes uitgedrukt.
Om te kunnen vluchten moeten onze spieren wel voldoende suikers ter beschikking hebben. En dat gebeurt dus ook wanneer ons lichaam stress ervaart: er komen suikers vrij vanuit de opslag. Maar wanneer je intolerant bent aan die suikers (oftewel onvoldoende gevoelig aan insuline) dan blijven die suikers in je bloed rondzwerven en worden die uiteindelijk omgezet in vetten. Kom je bij dus… hip hoi. Ok, bijkomen is één zaak. Maar je lever kan het door al dat omzetten van suiker in vetten serieus lastig krijgen… en dat is nog veel erger dan bijkomen. Leren omgaan met stress dus!! Door ademhalingstechnieken bijvoorbeeld of beweging. Of door de oorzaak van de lichamelijke stress aan te pakken.
Beweging
Beweging is super belangrijk om twee redenen:
Je pakt er stress mee aan
Doordat je spieren samentrekken, kan de suiker vanuit je bloed je spiercel in ZONDER de tussenkomst van insuline!
Voldoende bewegen, zowel conditie als krachttraining is de boodschap!
Slaap
Wist je dat er tijdens je slaap hormonen aangemaakt worden die je eetgedrag door de dag sturen? Dus als je slaapproblemen hebt, dan heb je overdag méér trek in zoet.
De hele tijd vermoeid zijn, kan verschillende oorzaken hebben. Maar slaap en stress zijn ook héél erg aan elkaar verbonden. Dat heeft te maken met de ‘thermostaatwerking’ van het stresshormoon op het hormoon dat we nodig hebben om goed te slapen. Staat het stresshormoon hoog, dan blijft het slaaphormoon laag… Kan je dus op je kop gaan staan, maar slapen zal moeilijk blijven als je stresshormoon hoog blijft.
Je kan wel al zelf een dingetje doen om het slaaphormoon alvast niet tegen te werken: kijk ’s avonds niet tot laat naar een schermpje. Het licht dat daar van afkomt, blokkeert de aanmaak van het slaaphormoon…
Door op deze 4 domeinen te werken, zal je de touwtjes van jouw gezondheid, je energiepijl, je levensvreugde, je humeur,… weer in handen nemen.
De ballon: het stemmetje in je hoofd
MAAR soms wil het niet lukken.Soms lijkt het wel dat de stemmetjes in ons hoofd gewoon kei hard tegen werken.
“Dat wandelen, dat lukt me vandaag niet meer. Ik zal morgen wel gaan. ”En voor je het weet ben je een maand verder. Die ogenschijnlijk onbenullige keuze bepaalt dat jouw gezondheid er niet op vooruit gaat, integendeel.
Wil je je doel bereiken, dan is het elke dag opnieuw bewust zijn van de keuzes die je kan maken. Elke dag opnieuw heb jij de keuze om iets wel of niet te doen.
Het is helemaal niet gemakkelijk, want onze hersenen houden van onmiddellijke beloningen. Lange termijndoelen zijn veel minder opwindend. Dat is gewoon zo. Voor jou, voor mij, voor iedereen.
Train je brein
Waarom slaagt de ene persoon er wel in om resultaten te bereiken die bij wil en een ander niet?
Dat heeft te maken met training. Training van je denkpatroon. Van nature uit zijn we als mens eerder negatief ingesteld, ik ook. Het vraagt echt aandacht om de positieve kanten op te merken. Maar hoe vaker je het doet, hoe gemakkelijker het wordt.
Eerste stap: bewustwording
Je bewust worden van alles wat je brein denkt, is de eerste stap. En je zal er versteld van staan hoeveel gedachten je hebt. Het zijn er letterlijk honderdduizenden per dag. Van zodra je een lange termijn doel voor jezelf formuleert, zal je brein onmiddellijk allerlei redenen verzinnen waarom dat niet zal lukken. Redenen waarom jij je doel nooit zal bereiken. “Ik heb het al zo vaak geprobeerd. “Over 2 weken is het vriendenweekend en dan ga ik toch niet op mijn voeding kunnen letten. “Ik heb geen tijd om te sporten met mijn job, de kinderen, het huishouden,… “Ik weet niet hoe ik anders zou moeten eten. “Ik heb PCOS… mijn lichaam laat me in de steek.”
Iedereen herkent deze gedachten! Iedereen denkt ze. Maar hoe buig je ze om…?
Tweede stap de sleutel tot verandering: feiten vs mening
Het begint bij schrijven. Gedachten trachten op te lossen in je hoofd werkt niet, want het is net daar dat ze ontstaan. Schrijf gewoon alles op wat je maar kan bedenken, alle gedachten die je zouden kunnen weghouden van je doel.
En bekijk ze daarna eens vanop een afstandje. Welke van deze gedachten zijn feiten en welke zijn jouw mening.
Ik heb kinderen en een job en een huishouden. Dat is een feit. Dat je daardoor geen tijd hebt om te sporten, dat is jouw mening.
Ik heb PCOS, dat is een feit. Dat je lichaam je in de steek laat, is jouw mening.
Neem nu deze gedachte “mijn lichaam laat me in de steek”. Geen fijn gevoel om in de steek gelaten te worden.
Maar wat is een gevoel eigenlijk??
Een gevoel kan je niet vastnemen, het is niet tastbaar, maar we voelen het wel. Een gevoel ontstaat in ons brein wanneer we ergens een gedachte over hebben. Het veroorzaakt een vibratie in ons lichaam. Een trilling die weer over gaat na een tijdje. Soms aangenaam, soms niet. Maar altijd onschadelijk. Je gaat niet dood van een gevoel.
Hoewel je misschien al eens door de grond hebt willen zakken van schaamte… Ik toch… Maar dat is een ander verhaal
Denk hier eens over na: als er een geliefde sterft, maar je bent nog niet op de hoogte, dan voel je geen verdriet. Dat komt pas op het moment dat je er een gedachte over vormt. Ook al is die persoon al een tijdje gestorven… zolang je geen gedachte hebt, voel je geen verdriet. Gedachten veroorzaken een gevoel.
Derde stap gevoel als drijfveer
Alles wat wij als mens doen, wordt gedreven vanuit een gevoel. Verliefdheid, schaamte, zenuwachtigheid, motivatie,…
Wat je wel of niet doet, wordt bepaalt door welk gevoel jij ervaart en dus eigenlijk door welke gedachte je erover hebt. Voel je je gefrustreerd door de gedachte dat je in de steek gelaten wordt, dan is de kans groot dat je bijvoorbeeld een paaseitje gewoon opeet.
“Als mijn lichaam me in de steek laat, waarom zou ik er dan moeite voor moeten doen.”
*”Dat ene paaseitje, dat kan toch geen kwaad?”*Klopt, dat ene eitje kan geen kwaad. Maar 365 dagen foert zeggen, zal een hele grote impact hebben op de pieken in je bloedsuikerspiegel.
En daardoor zullen de klachten en de gevolgen van PCOS versterken en uiteindelijk een grote invloed hebben op je gezondheid.
Wat eerst insulineresistentie is, zal diabetes worden. En dan is medicatie onvermijdelijk.
Vierde stap: helpende strategieën
Door van de opgeschreven gedachten strategieën te maken, kan je er iets mee.
“Ik weet niet hoe ik anders zou moeten eten,” wordt dan “Ik ga leren hoe ik anders kan eten.”
Of “Ik heb geen tijd om te sporten met mijn job, de kinderen, het huishouden,…,” zou kunnen worden: “Ik ga mijn agenda reorganiseren zodat ik meer tijd heb voor mezelf.”
“Ik heb PCOS… mijn lichaam laat me in de steek.” Kan worden: “ik heb PCOS, ik ga leren hoe ik dit de baas kan worden.”
Deze strategieën kunnen nieuwe gedachten worden, hou ze bij de hand en lees ze hèèl vaak. Je brein zàl je proberen te overtuigen van het tegendeel. Maar als je je ervan bewust bent, dan kan je het doorzien!
Moeilijk!?Ja! En niet zo’n klein beetje.
Het oude stemmetje komt héél vaak weer al roepend op de proppen.
Samen werkt beter
En weet dat je dit niet alleen hoeft te doen. Het is oké om hulp in te schakelen om jouw strategieën in de praktijk om te zetten.
De beste manier is trouwens om dit samen te doen.
Ik heb zelf ook een coach die me helpt mijn gedachten rond bijvoorbeeld het geven van mijn allereerste webinar te managen. Zonder die coach had ik waarschijnlijk geen webinar gedaan. Veel te eng
Om vrouwen met PCOS te helpen om de 4 pijlers en de ballon om te zetten in de praktijk en zo een leven te kunnen leiden met energie voor het gezin en een stralende mama, heb ik PCOS De baas ontwikkelt.
PCOS De Baas!
PCOS De Baas is een online coaching programma dat je leven verandert, speciaal voor vrouwen met PCOS of een vermoeden van pcos… die klaar zijn met de symptomen en zich helemaal willen smijten om hun leven in eigen handen te nemen. Waardoor ze beter kunnen slapen beter uitgerust aan de dag beginnen de hele dag door meer energie hebben en ’s avonds nog wat overhouden om te spelen met de kinderenze hun lichaam kunnen accepteren en meer zelfvertrouwen krijgen ze vrij zijn van hunkeren naar zoete snakcs ’s avonds, vrij van emo-eten en mood swings die het thuis ongezellig maken. Maar ook meer kans op een natuurlijke zwangerschap minder last van acné minder last van zwetengewicht onder controle krijgen.
Wil je er meer over weten of je inschrijven?
Deze dames gingen je voor.
“Ik was op zoek naar iemand die mij integraal kon begeleiden doorheen de PCOS-problematiek. Reeds heel wat jaren probeerde ik PCOS te bevatten, te begrijpen en vooral te beheersen. Ik zocht vaak antwoorden bij diverse hulplijnen, maar niemand begreep PCOS volledig. Een ‘light’-versie eten van alles en 2 boterhammen ipv 3 hielp mij helaas niet. “
“Het voelde voor mij alsof ik elke week weer een puzzelstukje aangereikt kreeg & hoe langer hoe meer, begreep ik PCOS en daardoor mezelf ook precies wat beter.”
“Ik ben me steeds meer en meer bewust geworden van wat en waarom ik iets doe of eet. Sinds ik dit programma volg had ik al 2 maal mijn maandstonden. Te gek voor woorden, want als ik de voorbije jaren 2 maal per jaar mijn maandstonden gehad heb, zal het veel zijn.”
“Ik had al zoveel geprobeerd om gewicht te verliezen, maar niets leek te werken. Dankzij PCOS de Baas is me dat eindelijk wel gelukt.”